سالروز ولادت امام حسن مجتبی (ع) در سال ۱۴۰۳

ولادت امام حسن مجتبی (ع)

ولادت امام حسن مجتبی (ع)، روز ۱۵ رمضان سال سوم هجری قمری مصادف است با تولد ایشان دومین پیشوای مسلمین جهان امام حسن مجتبی (ع) است. آن امام کریم اهل بیت، التیام بخش دل‌های مجروح، مأمن افراد نیازمند و فقیر و در عین حال چشمه امیدی برای اشخاص گرفتار محسوب می‌شدند.‌ حتی قبل از آنکه اشخاص دردمند و محتاج از ایشان درخواست یاری و کمک کنند، آن حضرت تمایل نداشتند که در اثر این اظهار نیاز خجل و شرمسار شوند، لذا پیشاپیش نیاز آنها را فراهم نموده و در اختیارشان قرار می‌دادند.

زندگینامه امام حسن مجتبی (ع)

امام حسن مجتبی (ع) به عنوان اولین ثمره وصلت باشکوه و فرخنده حضرت امیرالمومنین (ع) و حضرت فاطمه زهرا (س) دخت گرامی رسول خدا (ص) هستند. ایشان در پانزدهم ماه رمضان سال سوم هجرت در شهر مدینه متولد شدند. طبق روایات آن حضرت در شب نیمه ماه رمضان پا به عرصه گیتی نهادند.‌

در حقیقت امام حسن مجتبی (ع) اولین فرزند ذکوری هستند که خداوند عزوجل به امیرالمومنین حضرت (ع) و حضرت فاطمه سلام الله عطا نموده و نواده عزیز و گرامی نبی مکرم اسلام (ص) می‌باشد.

پس از متولد شدن حضرت امام حسن مجتبی (ع)، پیامبر عظیم الشأن اسلام به دیدار ایشان شتافته و اذان را در گوش راست نوزاد و اقامه را در گوش چپش بیان نمود. حتی حضرت امیرالمومنین و فاطمه زهرا سلام الله به خود اجازه ندادند که در گذاشتن نام نوزاد از رسول الله پپیشی بگیرند. لذا پیامبر نام مبارک ایشان را «حسن» نهادند. همچنین حضرت محمد مصطفی صلی الله علیه و آله برای کودک گوسفندی قربانی نموده و موهای سرش را تراشید و برابر با وزن موهای سرش نقره را به افراد نیازمند عطا نمود.

پیامبر اسلام امر کردند سر نوزاد را به عطر و عنبر خوشبو نموده و پس از آن سنت قربانی کردن گوسفند به عنوان عقیقه و پرداخت صدقه برابر با وزن موهای سر نوزاد میان مسلمانان متداول شد.

به فرموده نبی مکرم اسلام این فرزند گرانمایه به حسن نامگذاری شدند که تا پیش از آن روز میان اعراب جاهلیت چنین اسمی وجود نداشت و تنها کنیه ایشان را ابومحمد ذکر کردند. با استناد به احادیث و روایات معتبر حضرت امام حسن مجتبی (ع) از نظر شکل و شمایل، سیرت، خلق و خو، اندام، بخشش و بزرگواری شباهت بی‌نظیری به جد بزرگوارشان پیامبر اسلام (ص) داشته‌اند.

القاب امام حسن مجتبی (ع)، دومین پیشوای شیعیان

از القاب گرامی امام حسن مجتبی (ع) می‌توان به سبط، سید، زکى و مجتبى اشاره کرد که در میان آنها مجتبی شهرت بیشتری دارد.

نبی مکرم اسلام (ص) عشق و دلبستگی زیادی به دو نواده ارزشمندش حسن و حسین علیهماالسلام داشتند. لذا به دفعات در میان مردم می فرمودند:

«حسن و حسین فرزندان من هستند.»

حتی به اعتبار سخن گرامی رسول الله (ص) حضرت امیرالمومنین (ع) خطاب به فرزندان دیگرشان بیان می‌کردند:

«شما فرزندان من هستید و حسن و حسین فرزندان پیغمبر خدایند.»

سیره زندگانی و کمالات‌ انسانى‌ امام حسن مجتبی (ع)

امام حسن مجتبی (ع) در فضایل و ارزش‌های معنوی همچون پدر بزرگوارشان حضرت امیرالمومنین و تمثیل کاملی از جد گرانمایه شان رسول الله بوده‌اند.‌ در دوران حیات نبی مکرم اسلام امام حسن و برادر شان امام حسین (ع) با وجود قرار داشتن در سن کودکی همواره در جوار و آغوش آن حضرت بودند. به طوری که در بسیاری مواقع جد بزرگوارشان آنها را بر پشت خود سوار کرده و به بازی مشغول می‌شدند. بسیاری از مردم با دیدن بوسه ها و بوییدن‌های رسول الله به این دو کودک، شاهد عشق بی‌نهایت ایشان به این دو سلاله نبوت بوده‌اند.

در روایتی آمده است که پیامبر اسلام (ص) در خصوص امام حسن و امام حسین (ع) فرموده‌اند:

«این‌ دو فرزند من‌، امام‌ هستند خواه‌ برخیزند و خواه‌ بنشینند.»

امام حسن (ع) عابدترین مردم زمان خود، پارساترین آنها و برترین آنها بودند که در دوران زندگانی ارزشمندشان تعداد ۲۵ بار با پای پیاده به زیارت حج مشرف شدند. حتی در برخی اوقات این مسیر را با پای برهنه طی می کردند. این امر در شرایطی بود که در این سفر اسب‌های راهوار برایشان مهیا بود.

آن حضرت هر زمان که به یاد مرگ می‌افتادند، اشک از چشمانشان سرازیر می‌شد، هرگاه که نامی از قبر برده می‌شد صورت آن حضرت از گریه خیس می‌شد. با وجودی که ایشان معصوم و ولی خدا بودند، ولی با به یاد آوردن حساب و کتاب در آن دنیا، به قدری دچار وحشت می‌شدند که از هوش می‌رفتند. حتی با به یادآوری بهشت و جهنم همچون شخصی که مار گزیده باشد، وجودشان سراسر اضطراب و ناراحتی می‌شد.

امام حسن (ع) در دعاهای خود از خداوند درخواست می‌کردند، بهشت را به ایشان روزی کرده و از عذاب جهنم به درگاه رحمت الهی پناه می‌بردند. آن حضرت در هنگامی که وضو گرفته و در برابر خدا نماز را برپا می‌داشتند، سرتاسر وجودشان به لرزه درآمده و رنگ رخساره به زردی می‌گرایید.

حضرت مجتبی (ع) در دوران زندانی خود دو دفعه همه اموال و دارایی خود را در راه خدا خرج کرده و سه‌ بار نیز ثروت خود را به دو بخش تقسیم نمود. لذا نصف آن را برای خود نگه داشته و نیم دیگر را در راه خدا انفاق نمود.

کریم اهل بیت، زاهدترین مردم و بی اشتیاق‌ترین فرد در برابر تجملات و ثروت دنیا بود. در طبیعت و خلقت آن حضرت مهم‌ترین معیار سنجش انسانها، بهره‌مندی از فضایل و کمالات انسانی به شما می‌آمد.

امام حسن (ع) چه در مقابل افرادی که می‌شناختند و چه اشخاص ناشناس، همچون سخصیت گرانمایه‌ای با مخاطب خود رفتار می‌کردند. در هنگام معاشرت شفقت و مهر زیادی را مبذول می داشتند. حتی دوستان و دشمنان پس از شنیدن سخنان و خطابه‌های آن حضرت، در گفتار ایشان تأمل می‌نمودند.

حضرت مجتبی (ع) به علت گشاده دستی و بخشش مال زیاد، به کریم اهل بیت (ع) شهرت یافتند. آن حضرت در دوران زندگی شریفشان همه همت خود را در جهت برپا داشتن حق و عدالت به کار گرفته و در این راه ثروت زیادی را در راه رضای خدا بخشش نمودند. در این میان تاریخ نویسان و اندیشمندان در توصیف زندگانی پربرکت آن حضرت، بذل و سخاوت‌های بی‌مانند و انفاق‌های بی‌نظیر ایشان را نگاشته اند.