سالروز شهادت امام محمد تقی (ع) در سال ۱۴۰۴

شهادت امام محمد تقی (ع)

سالروز شهادت امام محمد تقی (ع)، امام نهم شیعیان، در تاریخ ۳۰ ذی‌القعده است. ایشان در سال ۲۲۰ هجری قمری (مطابق با ۸۳۵ میلادی) در بغداد به شهادت رسیدند. امام محمد تقی (ع) که به جوادالائمه نیز معروف بودند، در سن ۲۵ سالگی و به دست معتصم عباسی، خلیفه عباسی، مسموم شده و به شهادت رسیدند. ایشان جوان‌ترین امام شیعه بوده و به دلیل علم و تقوای بسیار خود، به رغم سن کم، در جامعه اسلامی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بودند.

مرقد مطهر ایشان در کاظمین در نزدیکی بغداد قرار دارد.

مختصری از زندگانی امام محمد تقی (ع)

نام: محمّد

لقب: جواد، التقی

کنیه: ابو جعفر

نام پدر: علی

نام مادر: خیزران

روز ولادت: ۱۰ رجب سال ۱۹۵ هجری قمری

مکان ولادت: مدینه-عربستان سعودی

مدت امامت: ۱۷ سال

مدت عمر: ۲۵ سال

روز شهادت: ۳۰ ذیقعده سال ۲۲۰ هجری قمری

فرمانروایان زمان: معتصم

قاتل: معتصم

محل دفن: کاظمین – عراق

فرزند پسر: ۴

فرزند دختر: ۷

ولادت

نهمین امام و پیشوای شیعیان جهان محمد نام دارد که القاب و کنیه‌های متعددی برای ایشان ذکر شده است. از القاب مشهور آن حضرت می‌توان به جواد و تقی اشاره کرد که کنیه ابوجعفر داشته‌اند.

در روز دهم ماه رجب سال ۱۹۵ هجری قمری حضرت امام جواد (ع) نهمین پیشوای مسلمین جهان، قدوم مبارکش را بر عرصه گیتی نهاده و متولد شد.

پدر عظیم الشأن ایشان حضرت امام رضا (ع) به دفعات در خصوص ولادت امام جواد مطالبی را به مسلمانان بیان فرموده بودند. قابل ذکر است متولد شدن امام جواد نیز مشابه سایر ائمه معصومین (ع) با شرایط و خصوصیات خاصی صورت گرفته است.

نام مادر بزرگوار امام جواد علیه السلام خیزران است. این بانو از طایفه ماریه قبطیّه بوده که در دوران حیات نبی مکرم اسلام (ص) یکی از دختران این قبیله افتخار همسری پیامبر اسلام را داشته است.

دوران امامت حضرت امام محمد تقی (ع)

ایام طفولیت و کودکی حضرت امام جواد علیه السلام از زمان شیرخارگی تا هنگامی که در سن ۷ سالگی به مقام امامت نائل گردیدند، مقارن با رویدادهای متعددی بوده است.

پس از آنکه پدر بزرگوارشان حضرت امام رضا علیه السلام به دست مأمون عباسی به شهادت رسیدند، حضرت امام جواد علیه السلام در حالی که در سنین کودکی بودند به جایگاه امامت رسیدند. این امر موجب تردید و گمان بسیاری از افراد و حتی برخی از اصحاب ویژه امام هشتم گردید.

بر این اساس بود که حضرت امام رضا علیه السلام در دوران حیات خود مطالبی از امامت فرزندش در سن کم بیان کرده و یا اینکه امام جواد نیز خودشان به شک و گمان‌های دیگران پاسخ داده و ابهامات را برطرف نمودند.

با وجودی که امام نهم شیعیان در مقایسه با سایر ائمه معصومین در سن و سال کودکی به مقام امامت رسیدند، ولی ایشان طی ۱۷ سال مدت امامت، به نسبت مدت زمان طولانی و پرفراز و نشیب را پشت سر گذاشتند.

جایگاه امام نزد خدا

با توجه به اینکه هر کدام از ائمه معصومین دارای توانمندی، شایستگی و مواهب الهی بودند، این موضوع در خصوص حضرت امام جواد (ع) نیز کاملاً مصداق داشته و به همین دلیل نزد خداوند باری تعالی، نبی مکرم اسلام، پدر ارجمندشان و حتی تک تک افرادی که کوچک‌ترین نصیبی از شناخت امام داشتند، مقام والا و ارزشمندی داشتند.

با وجودی که در طی سالیان طولانی مخاصمان و دشمنان دین اسلام در کنار فرمانروایان حاکم بر زمان، درصدد بودند تا امامان معصوم را با اقداماتی همچون دسیسه، نیرنگ و خوارشمردن، بتوانند آنها را از ادامه مسیر امامت باز دارند، ولی مشروعیت، صدق دل و انوار متعالی ائمه اطهار به طور مداوم باعث شد تا آنها در اجرای نقشه‌های خود ناکام بمانند. در بسیاری از موارد نیز آمده که دشمنان سرسخت آن حضرت متاثر از وجود نورانی و الهی ایشان قرار گرفته و در زمره پیروان امام جواد علیه السلام وارد شدند.

حضرت امام محمد تقی علیه السلام هنگامی که ناچار به ازدواج با دختر مأمون، حاکم جبار عباسی و قاتل پدرشان حضرت امام رضا علیه السلام گردیدند، با ذکاوت و رفتارهای منحصر به فرد به گونه‌ای عمل نمودند که مامون ازدواج دخترش «ام فضل (لبابه)|ام فضل» با آن حضرت را مایه فخر و مباهات خود دانست.

ولی در سراسر زندگی مشترک حضرت امام جواد علیه السلام با ام فضل که تا زمان به شهادت رسیدن ایشان به طول انجامید، رویدادهای متعددی برایشان به وقوع پیوست.

دوران امامت تا شهادت

در عین حال امام جواد علیه السلام بانوی دیگری را به نام سمانه مغربیه به همسری اختیار نمود که دهمین امام شیعیان حضرت امام هادی علیه السلام از این بانو متولد گردید.

حضرت امام محمد تقی علیه السلام به علت برخورداری از دانش و علوم لدنی و توحیدی و اتصال به علوم حقیقی از ماورا، در برخی موقعیت ها ذره ای از علم، حکمت و خرد بی ‌کران و بی‌انتهای خود را در مقابل همگان و دشمنان خود نمایان ساخته و دیگران را به حیرت واداشتند.‌

آن حضرت نیز همچون سایر امامان معصوم علیه السلام نیز در دوران حیات خود آموزه‌های ارزشمندی از مکارم اخلاق، فضایل و معجزات، به اجابت رسیدن دعاها، برقراری روابط خاشعانه، پر محبت و دلسوزی با پیروان و اصحاب خود داشته است.

زندگی گهربار امام جواد علیه السلام با دسیسه معتصم خلیفه جبار عباسی و به دست همسرش ام فضل خاتمه یافته و به شهادت رسیدند. ایشان در سال ۲۲۰ هجری قمری به شهادت رسیده و در جوار مزار مطهر جد بزرگوارشان حضرت امام موسی کاظم علیه السلام در شهر کاظمین مدفون گردیدند.‌

آموزه‌ها و پندهای امام محمد تقی علیه السلام در زمینه‌های مختلف زندگی همچون انوار هدایت الهی برای همیشه مسیر زندگی و صراط مستقیم را برای انسان‌ها روشن نموده و حق و عدالت را در جهان حاکم می‌کند.

جملات ارزشمند حضرت امام جواد علیه السلام در خصوص جد بزرگوارشان نبی مکرم اسلام صلی الله علیه و آله، مادرشان حضرت فاطمه سلام الله علیها و همچنین یگانه پدر ارزشمندشان، بیانگر عشق و دلبستگی ریشه‌دار و وافری است که ایشان به این عزیزان دارند.